Ε΄ ΤΑΞΗ - ΦΥΣΙΚΗ - ΜΙΓΜΑΤΑ
Φ.Ε. 4 : Ανάκλαση και Διάχυση του φωτός
( ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Από τον Δεκέμβριο του 2020, για λόγους ασφαλείας οι browsers έχουν σταματήσει να υποστηρίζουν εφαρμογές τύπου flash [είναι αυτές που έχουν επέκταση ".swf"].
Όσες τέτοιες εφαρμογές όμως υπάρχουν σε αυτό το site, είναι εκπαιδευτικού περιεχομένου και απολύτως ασφαλείς.
Για να μπορείτε λοιπόν να βλέπετε τις εφαρμογές flash που υπάρχουν σ' αυτή την σελίδα (αλλά και στο site μας γενικά) πρέπει να τις αποθηκεύετε στον υπολογιστή σας και να τις βλέπετε μέσα από κάποιο δικό σας τρόπο αναπαραγωγής τέτοιων εφαρμογών.
Αν δεν έχετε κάτι δικό σας, μπορείτε να χρησιμοποιείτε το αρχείο της Adobe: flashplayer_32_sa_debug.exe (κλικ στο όνομα του αρχείου για να το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας).
Είναι αρχείο που δεν θέλει εγκατάσταση. Απλώς το κατεβάζετε στον υπολογιστή σας και το αποθηκεύετε.
Όταν θέλετε να αναπαραγάγετε μια εφαρμογή flash:
Ανοίγετε το αρχείο flashplayer_32_sa_debug.exe και με drag and drop και “σέρνετε” μέσα την εφαρμογή flash.
Όσοι έχετε άλλα λειτουργικά συστήματα, μπείτε στην ιστοσελίδα της ADOBE, επιλέξτε το λειτουργικό σας και κάντε κλικ εκεί που λέει (στο πάνω μέρος): "Download the Flash Player projector content debugger". )
Δύο περιπτώσεις υπάρχουν για να μπορούμε να βλέπουμε τα αντικείμενα γύρω μας:
α) εάν εκπέμπουν τα ίδια φως (ήλιος, φωτιά, λάμπα, κλπ.), και β) εάν αντανακλούν το φως κάποιου φωτεινού σώματος που πέφτει επάνω τους.
Ανάκλαση
Όταν συναντήσουν μια λεία και στιλπνή (γυαλιστερή) επιφάνεια, όπως είναι ένας καθρέφτης, η επιφάνεια του νερού, ένα γυαλιστερό πάτωμα, ή μια οποιαδήποτε λεία επιφάνεια, οι φωτεινές ακτίνες αλλάζουν πορεία με την ίδια γωνία με την οποίαν πέφτουν ("προσπίπτουν", για να το πούμε πιο επιστημονικά...) στην επιφάνεια, δηλαδή ανακλώνται.
Αυτό που βλέπουμε είναι το καθρέφτισμα που κάνουν τα διάφορα σώματα:
Παραδείγματα ανάκλασης
Διάχυση
Όταν συναντήσουν μία ανώμαλη, μια τραχιά επιφάνεια (χώμα, ύφασμα, δέντρα, σύννεφα, αέρα και σκόνη της ατμόσφαιρας, κλπ.), οι ακτίνες διαχέονται, δηλαδή ανακλώνται η κάθε μία σε διαφορετική κατεύθυνση (όχι παράλληλα μεταξύ τους αλλά προς όλες τις κατευθύνσεις).
Αυτό που βλέπουμε είναι ένα πιο απαλό φως, διάχυτο παντού.
Παραδείγματα διάχυσης
Αν η ανάκλαση είναι υπεύθυνη για το ότι βλέπουμε τα αντικείμενα που φωτίζονται άμεσα από μία φωτεινή πηγή, το γεγονός πως βλέπουμε γύρω μας τα πάντα, ακόμα κι αν αυτά δεν φωτίζονται άμεσα από τον ήλιο ή από άλλη φωτεινή πηγή, αυτό οφείλεται στο πολύ σημαντικό φαινόμενο της διάχυσης.
Έτσι, ακόμα κι αν έχει συννεφιά, ή βρισκόμαστε σε ένα δωμάτιο όπου δεν μπαίνουν οι ακτίνες του ήλιου, εμείς χάρη στην διάχυση βλέπουμε κανονικά γύρω μας.
Στο διάστημα, όπου δεν υπάρχει ατμόσφαιρα, οι περιοχές των ουρανίων σωμάτων που δεν φωτίζονται από τον ήλιο (φωτογραφία αριστερά) δεν φαίνονται καθόλου - σαν να μην υπάρχουν.
Το ίδιο και στην επιφάνεια της Σελήνης (φωτογραφία δεξιά): Στις περιοχές που δεν τις "βλέπει" άμεσα ο ήλιος επικρατεί απόλυτο σκοτάδι.
Α. Γιατί η ανάκλαση είναι τόσο σημαντική;
Είναι σημαντική, διότι χρειάζεται σε πολλές φάσεις της καθημερινής μας ζωής:
1. Στους καθρέφτες
(Για να βλέπουμε πόσο όμορφοι είμαστε...
1. Στους καθρέφτες
(Για να βλέπουμε πόσο όμορφοι είμαστε...
...για να ελέγχουμε την περιοχή γύρω μας, για οποιονδήποτε λόγο...
...για να βλέπουμε γρήγορα την λέξη "ΑΣΘΕΝΟΦΟΡΟ" από τον καθρέφτη του αυτοκινήτου, ώστε να του δίνουμε προτεραιότητα...
[Να γιατί είναι ανάποδα γραμμένη η λέξη στο μπροστινό μέρος!]...
..για να παίζουμε με ένα περισκόπιο [όταν βρισκόμαστε στο σπίτι μας ή όταν οδηγούμε υποβρύχιο]...
...και για πολλούς ακόμη λόγους.
2. Στα ανακλαστικά γιλέκα
(Για να προστατευόμαστε εμείς -και οι αγαπημένοι μας- όταν βρισκόμαστε έξω τις σκοτεινές ώρες!)
...και για πολλούς ακόμη λόγους.
2. Στα ανακλαστικά γιλέκα
(Για να προστατευόμαστε εμείς -και οι αγαπημένοι μας- όταν βρισκόμαστε έξω τις σκοτεινές ώρες!)
3. Σε πολλές άλλες δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής.
Β. Γιατί η διάχυση είναι τόσο σημαντική;
Διότι αν δεν υπήρχε η διάχυση, από τα αντικείμενα και τους ανθρώπους γύρω μας θα βλέπαμε μόνον όσα τμήματά τους θα φωτίζονταν απευθείας από τον ήλιο ή τις λάμπες. Όλα τα υπόλοιπα θα τα έτρωγε το μαύρο σκοτάδι. Κυριολεκτικά όμως!
Κάπως όπως και στην Σελήνη δηλαδή...
Κάπως όπως και στην Σελήνη δηλαδή...
Στην ηλιόλουστη Σελήνη (όπου δεν υπάρχει ατμόσφαιρα για να γίνει διάχυση του φωτός, ό,τι δεν φωτίζεται δεν φαίνεται καν! Σαν να μην υπάρχει.
Στην καλυμμένη από βαριά συννεφιά Αθήνα, χάρη στην διάχυση με την βοήθεια της οποίας το φως περνά μέσα από τα σύννεφα, βλέπουμε τα πάντα (εκτός από τις ακτίνες του ήλιου).
Δείτε πώς επηρεάζει η ανάκλαση και η διάχυση του φωτός τον τρόπο με τον οποίον βλέπουμε τα αντικείμενα γύρω μας (ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ):
Με το ΚΛΙΚ που θα κάνετε, θα σας ζητηθεί να αποθηκεύσετε το αρχείο (.exe) στον υπολογιστή σας. Αποθηκεύστε το και ανοίξτε το άφοβα. Είναι ασφαλές.
(εφαρμογή flash)
Τα πειράματα του βιβλίου
1ο πείραμα
(youtu.be/oji7nNVxR84)
2ο πείραμα (και 3ο)
(youtu.be/S4kNrkwN7do)
3ο πείραμα
(youtu.be/ToI4v43yHJg)
Το μάθημα σε παρουσίαση
ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ - 1
Καθώς πέφτουν οι φωτεινές ακτίνες πάνω σε μια επιφάνεια, η γωνία ανάκλασης (η γωνία με την οποίαν απομακρύνονται οι ακτίνες) είναι ίση με την γωνία πρόσπτωσης (την γωνία με την οποίαν προσπίπτουν οι ακτίνες).
(εφαρμογή flash)
ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ - 2
Δοκιμάστε την ανάκλαση και την διάχυση, φτιάχνοντας εσείς οι ίδιοι το είδος της επιφάνειας που θέλετε (λεία ή τραχιά)
(εφαρμογή flash)
ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Παίξτε με την ανάκλαση: Διαλέξτε τους κατάλληλους καθρέφτες και στείλτε την φωτεινή δέσμη στα διάφορα αντικείμενα.
(Στην δεύτερη φάση μπορείτε να τοποθετήσετε όσους καθρέπτες θέλετε,
για να φωτίσετε τα διάφορα αντικείμενα της εικόνας.)
(Στην δεύτερη φάση μπορείτε να τοποθετήσετε όσους καθρέπτες θέλετε,
για να φωτίσετε τα διάφορα αντικείμενα της εικόνας.)
(εφαρμογή flash)