ΣΤ΄ ΤΑΞΗ - ΦΥΣΙΚΗ - ΜΗΧΑΝΙΚΗ
Φ.Ε. 2. Οι δυνάμεις
Τι είναι οι δυνάμεις;
Τις δυνάμεις δεν τις βλέπουμε. Καταλαβαίνουμε ότι αυτές ασκούνται, από τα αποτελέσματά τους:
Για να αλλάξει το σχήμα ενός σώματος, να παραμορφωθεί δηλαδή (προσωρινά ή μόνιμα),
ή για να αλλάξει η κινητική του κατάσταση (να αυξηθεί ή να μειωθεί η ταχύτητά του, να αλλάξει κατευθυνση η κίνησή του),
πρέπει να ασκηθεί πάνω του δύναμη.
- Πιέζουμε με τα χέρια μας ένα αλουμινένιο κουτάκι και αυτό παραμορφώνεται.
- Τραβάμε ένα λαστιχάκι και βλέπουμε ότι τεντώνεται.
- Πετάμε μία πέτρα και αυτή αρχίζει να κινείται.
- Ο τοίχος αναγκάζει ένα μπαλάκι που τσουλάει να σταματήσει.
- Ο σφυροβόλος στριφογυρίζει την σφύρα, οπότε αυτή αλλάζει διαρκώς κατεύθυνση.
Για να αλλάξει το σχήμα ενός σώματος, να παραμορφωθεί δηλαδή (προσωρινά ή μόνιμα),
ή για να αλλάξει η κινητική του κατάσταση (να αυξηθεί ή να μειωθεί η ταχύτητά του, να αλλάξει κατευθυνση η κίνησή του),
πρέπει να ασκηθεί πάνω του δύναμη.
1. ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΕΝΑ ΣΩΜΑ
Α. Οι λαμαρίνες του αυτοκινήτου έχουν υποστεί μόνιμη παραμόρφωση.
Β. Το ελατήριο παθαίνει προσωρινή παραμόρφωση
(Όταν του κρεμάμε ένα βάρος, από την θέση Α πηγαίνει στην θέση Β.
Όταν του βγάλουμε το βάρος, ξαναπηγαίνει στην θέση Α.)
Β. Το ελατήριο παθαίνει προσωρινή παραμόρφωση
(Όταν του κρεμάμε ένα βάρος, από την θέση Α πηγαίνει στην θέση Β.
Όταν του βγάλουμε το βάρος, ξαναπηγαίνει στην θέση Α.)
2. ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΣΩΜΑΤΟΣ
Για να αρχίσει να κινείται ένα σώμα, ενώ ήταν ακίνητο, για να σταματήσει να κινείται, για να κινηθεί πιο γρήγορα ή πιο αργά, αλλά και για να αλλάξει η κατεύθυνση στην οποία κινείται, πρέπει να ασκηθεί πάνω του δύναμη.
Α. Ο ποδοσφαιριστής κλωτσάει την μπάλα και αυτή κινείται προς τα μπρος:
Β. Το παιδί ασκεί δύναμη με το χέρι του και σταματά το αυτοκινητάκι:
Γ. Τα χέρια των παιδιών ασκούν δύναμη στην μπάλα και της αλλάζουν κατεύθυνση:
Οι δυνάμεις, λοιπόν, προκαλούν την μόνιμη ή προσωρινή παραμόρφωση των σωμάτων ή την αλλαγή της κινητικής τους κατάστασης (αύξηση ή μείωση της ταχύτητας ή αλλαγή της κατεύθυνσης της κίνησης).
Πώς συμβολίζονται οι δυνάμεις;
Τις δυνάμεις τις συμβολίζουμε με βέλη, τα οποία σχεδιάζουμε με κατεύθυνση αυτή προς την οποίαν ασκείται η δύναμη.
(Πηγή εικόνας: phet.colorado.edu)
Όσο πιο μεγάλη είναι μία δύναμη, με τόσο μεγαλύτερο βέλος την σχεδιάζουμε.
(Πηγή εικόνας: phet.colorado.edu)
