8 ΜΑΡΤΙΟΥ: Η ημέρα της γυναίκας
Η "επέτειος"
Μία αναζήτηση στο ψαχτήρι του Google με θέμα "ημέρα της γυναίκας" θα γεμίσει τις σελίδες των αποτελεσμάτων με τριαντάφυλλα, γαρύφαλλα, όμορφες (και νέες φυσικά!) γυναίκες με ποτήρια με κρασί και εικόνες με χαρούμενες και στολισμένες γυναίκες που διασκεδάζουν.
Ένα πρόχειρο κοίταγμα το επιβεβαιώνει...
Ένα πρόχειρο κοίταγμα το επιβεβαιώνει...
Ας δούμε μία συλλογή εικόνων, χαρακτηριστική του πώς αντιλαμβάνεται την ημέρα αυτή η πλειοψηφία των ανθρώπων γύρω μας...
Μήπως όμως δεν είναι ακριβώς αυτό; Μήπως είναι κάτι άλλο;
Τι είναι τελικά η Ημέρα της Γυναίκας;
Για τους περισσότερους είναι αυτό...
...ή αυτό:
Για μερικούς άλλους, απλώς αυτό:
Για κάποιους, όμως, είναι αυτό:
Ας δούμε λοιπόν πώς προέκυψε η "Ημέρα της Γυναίκας"...
...και ο καθένας στο τέλος ας διαλέξει την πλευρά στην οποία θέλει να ανήκει...
Σήμερα, που τα πάντα εκφράζονται με βάση το πόσα χρήματα μπορείς να κερδίσεις από αυτό που κάνεις, η ημέρα της γυναίκας έχει εκφυλιστεί σε μία γιορτή που προτρέπει τους άντρες να κάνουν δώρα στις γυναίκες για να δείξουν πόσο τις αγαπούν και επιτρέπει στις γυναίκες να βγαίνουν να διασκεδάζουν με γυναικοπαρέες για να εκφράσουν την "χειραφέτησή" τους.
Στην πραγματικότητα η ημέρα της γυναίκας θεσμοθετήθηκε σε ανάμνηση μιας μεγάλης απεργίας εργατριών της Νέας Υόρκης (Η.Π.Α.) στον τομέα της υφαντουργίας στις 8 Μαρτίου 1857 εναντίον των απάνθρωπων συνθηκών εργασίας τους και των χαμηλών μισθών τους.
Στην πραγματικότητα η ημέρα της γυναίκας θεσμοθετήθηκε σε ανάμνηση μιας μεγάλης απεργίας εργατριών της Νέας Υόρκης (Η.Π.Α.) στον τομέα της υφαντουργίας στις 8 Μαρτίου 1857 εναντίον των απάνθρωπων συνθηκών εργασίας τους και των χαμηλών μισθών τους.
Η αστυνομία διέλυσε βίαια το πλήθος των γυναικών εκείνο το πρωινό της 8ης Μαρτίου του 1857, όμως το γυναικείο κίνημα μόλις είχε γεννηθεί.
Μερικά χρόνια αργότερα, στις 8 Μαρτίου 1908, 15.000 γυναίκες παρήλασαν στην Νέα Υόρκη προς τιμήν της 8ης Μαρτίου 1857, απαιτώντας, καλύτερες συνθήκες και λιγότερες ώρες δουλειάς, δικαίωμα ψήφου και κατάργηση της παιδικής εργασίας. Στην πορεία τους εκείνη ακουγόταν και το σύνθημα “Ψωμί και τριαντάφυλλα” (Bread and Roses), με το ψωμί να συμβολίζει το δικαίωμα στο φαγητό και τα τριαντάφυλλα το δικαίωμα σε μία χαρούμενη και ποιοτική ζωή.
Στην Ελλάδα, η πρώτη απεργία γυναικών (και μια από τις πρώτες στην Ελλάδα) έγινε στις 14 Απριλίου 1892 στην κλωστοϋφαντουργία των αδελφών Ρετσίνα, όταν επιχείρησαν να μειώσουν το ήδη απελπιστικά μικρό μεροκάματό τους.
Όταν μιλάμε για απελπιστικά μικρό μεροκάματο, εννοούμε πως οι γυναίκες αμείβονταν με 0,5 -1 δραχμή, ενώ οι άντρες για παρόμοιες δουλειές με 1,5 έως και 10 δραχμές την ημέρα... Και αυτά, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες εργασίας: Στα τέλη του 19ου αιώνα οι άνθρωποι δούλευαν 12 με 13 ώρες κάθε μέρα (12 - 13 ώρες καθιστοί ή -ακόμη χειρότερα- όρθιοι, και σε ακίνητη θέση). |
Συγκεντρώθηκαν έξω από το εργοστάσιο, αρνούμενες να δουλέψουν απαιτώντας κανονικό μεροκάματο. Επειδή δεν τους έδωσαν σημασία εκεί, έκαναν πορεία μέχρι το κεντρικό εργοστάσιο της εταιρείας.
Το γεγονός καλύφθηκε από τον τύπο της εποχής, με μερικές εφημερίδες, όπως "η Ακρόπολις" να ειρωνεύονται τις γυναίκες διαδηλώτριες: «Μέχρι τώρα είχαμε απεργίες εργατών, χτες επαναστάτησαν και οι εργάτριες» (Μέχρι τούδε είχομεν απεργίας εργατών, χθες όμως επαναστάτησαν και αι εργάτριαι αι εργαζόμεναι εις το των υφαντουργείων του κ. Ρετσίνα) έγραφε, χαρακτηριστικά, η εφημερίδα.
Είκοσι χρόνια αργότερα, στις 3 Απριλίου 1912, γίνεται στον Πειραιά άλλη μια μεγάλη (για την εποχή) διαδήλωση γυναικών, εναντίον των διακρίσεων στους χώρους δουλειάς.
Από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετά, οι γυναίκες ανέβαιναν βήμα βήμα τα σκαλιά της ανδροκρατούμενης συντηρητικής κοινωνίας: όσο περισσότερο έβγαιναν από το σπίτι για να εργαστούν, τόσο μεγάλωναν οι διεκδικήσεις τους για το αυτονόητο: δικαίωμα ψήφου και ισότητα σε όλους τους τομείς.
Το 1908 τοποθετήθηκε η πρώτη γυναίκα-καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο. Η πρώτη της διδασκαλία συνοδευόταν από γιουχαΐσματα, φωνές και αποδοκιμασίες των φοιτητών.
"Ούρλιαζαν ως σκύλοι, ενιαούριζαν ως γάτες, εσφύριζαν ως όφεις και εβωμολοχούσαν ως παράφρονες", έγραφε το πρώτο γυναικείο περιοδικό, η "Εφημερίς των Κυριών" (φ. 15 - 30/11/1908).
Η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας εορτάστηκε για πρώτη φορά στις Η.Π.Α. το 1909, με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού κόμματος, ως ανάμνηση του πρώτου δυναμικού και μαζικού γυναικείου αγώνα.
Θεσμοθετήθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας από τον Ο.Η.Ε. το 1977.
Σήμερα;
Τι γίνεται σήμερα;
Στο Ιράν, πάνω από 5.000 κορίτσια, μαθήτριες του σχολείου, δηλητηριάστηκαν τους τελευταίους μήνες (2022 - 2023) από αγνώστους οι οποίοι προφανώς αντιδρούν στην ιδέα της εκπαίδευσης των γυναικών.
Στο Αφγανιστάν, το μόνο πράγμα που ουσιαστικά επιτρέπεται στις γυναίκες είναι να φροντίζουν τους συζύγους και τα παιδιά τους, όπως λέει η Χάλιντα, προσφύγισσα από το Αφγανιστάν. Δεν έχουν το δικαίωμα να σπουδάσουν, δεν μπορούν να βγουν από το σπίτι, δεν μπορούν να μετακινηθούν μόνες τους, δεν έχουν δικαίωμα να εργαστούν.
Παρ' όλα αυτά, και στην "πολιτισμένη χριστιανική" Δύση τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα.
Στον "πολιτισμένο" δυτικό κόσμο οι ανισότητες στην κοινωνία εναντίον των γυναικών, έστω και περισσότερο κρυμμένες απ' ότι στον μουσουλμανικό κόσμο, εξακολουθούν να υπάρχουν και να μας δείχνουν πως...
- Όσο αρκετές γυναίκες που εργάζονται σε ίδια εργασία με τους άντρες, πληρώνονται λιγότερο από αυτούς,
- Όσο οι γυναίκες σε πολλά μέρη του κόσμου (και σχεδόν παντού στην Ελλάδα...) που εργάζονται όλη μέρα, γυρνώντας σπίτι θεωρείται από πολλούς δεδομένο πως πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται στις δουλειές του σπιτιού, σε αντίθεση με τους άντρες που θεωρούν αυτονόητο δικαίωμά τους να ξεκουράζονται,
- Όσο οι γυναίκες που τολμούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους στην εργασία τους κινδυνεύουν πιο εύκολα να απολυθούν ή ακόμη και να υποστούν κακό (όπως η Κωνσταντίνα Κούνεβα, η Βουλγάρα καθαρίστρια, που εξαιτίας τής αγωνιστικής της συμπεριφοράς για καλύτερες συνθήκες εργασίας, τον Δεκέμβριο του 2008 δέχθηκε επίθεση με βιτριόλι που της δημιούργησε ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία της),
- Και όσο κυκλοφορούν διασκεδαστικές (έως εμετού...) εικόνες όπως η παρακάτω (που τιτλοφορείται: "Πώς βάζει μία ξανθιά λάδι στην μηχανή του αυτοκινήτου")...
...Τόσο πιο αναγκαία είναι αυτή η ημέρα, για να μας θυμίζει το αυτονόητο...
Πηγή:
Οι περισσότερες από τις ιστορικές πληροφορίες είναι από την "Εφημερίδα των Συντακτών".
Οι υπόλοιπες πληροφορίες, όπως και οι εικόνες, από αναζήτηση, γενικώς, στο διαδίκτυο.