Ε΄ ΤΑΞΗ -ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ - Β΄ ΕΝΟΤΗΤΑ
Κεφάλαια 6 & 7:
Το σχήμα και η θέση της Ελλάδας
Α. Το σχήμα της Ελλάδας
Δείτε πώς άλλαζε το σχήμα της Ελλάδας, καθώς αυτή επεκτεινόταν,
από το 1832* μέχρι το 1947
(Η ανεξαρτησία της Ελλάδας αναγνωρίστηκε το 1830, το 1832 όμως οριοθετήθηκε η συνοριακή γραμμή Παγασητικού - Αμβρακικού.)
Η Ελλάδα είναι από τις χώρες με τόσο χαρακτηριστικό σχήμα που, μία φορά αν την παρατηρήσεις, μπορείς πολύ εύκολα μετά να την εντοπίζεις σε οποιονδήποτε χάρτη.
Το σχήμα της άλλαξε αρκετές φορές (συγκεκριμένα: έξι) μέχρι να πάρει το σημερινό, που όλοι γνωρίζουμε.
Ξεκίνησε ως ένα πολύ μικρό κράτος, με Πελοπόννησο, Αττική και τις Κυκλάδες, το 1832, και με τις διαδοχικές επεκτάσεις πήρε το σημερινό της σχήμα και μέγεθος.
Δείτε παρακάτω τις αλλαγές των συνόρων του ελληνικού κράτους από το 1832 ως το 1947, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που έγινε και η τελευταία προσάρτηση περιοχών.
Το σχήμα της άλλαξε αρκετές φορές (συγκεκριμένα: έξι) μέχρι να πάρει το σημερινό, που όλοι γνωρίζουμε.
Ξεκίνησε ως ένα πολύ μικρό κράτος, με Πελοπόννησο, Αττική και τις Κυκλάδες, το 1832, και με τις διαδοχικές επεκτάσεις πήρε το σημερινό της σχήμα και μέγεθος.
Δείτε παρακάτω τις αλλαγές των συνόρων του ελληνικού κράτους από το 1832 ως το 1947, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που έγινε και η τελευταία προσάρτηση περιοχών.
Δείτε όλη την ακτογραμμή της Ελλάδας από ελικόπτερο
ΚΛΙΚ στην εικόνα:
Η Ελλάδα, με την δική μας (σουρεαλιστική) καλλιτεχνική ματιά...
ΚΛΙΚ στην εικόνα, για να δείτε τους χάρτες μας στο Περιοδικό μας:
Οι ζωγραφιές των καλλιτεχνών μας από τα προηγούμενα χρόνια...
Β. Η θέση της Ελλάδας
Η Ελλάδα βρίσκεται στο βόρειο ημισφαίριο της Γης.
Από όποιο μέρος και να την δούμε.
Αν πλησιάσουμε πιο κοντά, βλέπουμε πως βρίσκεται στο νοτιοανατολικό (Ν.Α.) άκρο της Ευρώπης.
Πιο συγκεκριμένα, βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Βαλκανικής χερσονήσου. Για την ακρίβεια, είναι η απόληξη της Βαλκανικής χερσονήσου προς τον Νότο.
Γιατί ονομάστηκε "Βαλκανική";
Όλη η Βαλκανική χερσόνησος τα παλιά χρόνια αποτελούσε τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι Τούρκοι την οροσειρά του Αίμου (βόρεια από την Ροδόπη) το αποκαλούσαν "Μπαλκάν": δασωμένο βουνό. Από την οροσειρά του Μπαλκάν, λοιπόν, πήρε και το όνομά της ολόκληρη η χερσόνησος: Βαλκανική.
Τα βαλκανικά κράτη
Κατά σειρά μεγέθους: 1. Ρουμανία (237.500 τ.χμ., πρωτεύουσα το Βουκουρέστι) 2. Ελλάδα (132.957 τ.χμ., πρωτεύουσα η Αθήνα) 3. Βουλγαρία (110.994 τ.χμ., πρωτεύουσα η Σόφια) 4. Σερβία (88.361 τ.χμ. , πρωτεύουσα το Βελιγράδι) 5. Κροατία (56.538 τ.χμ., πρωτεύουσα το Ζάγκρεμπ) 6. Βοσνία - Ερζεγοβίνη (51.129 τ.χμ., πρωτεύουσα το Σαράγιεβο) 7. Αλβανία (28.748 τ.χμ. , πρωτεύουσα τα Τίρανα) 8. Βόρεια Μακεδονία (25.713 τ.χμ., πρωτεύουσα τα Σκόπια) 9. Τουρκία (23.623 τ.χμ., το ευρωπαϊκό τμήμα της μόνο) 10. Σλοβενία (20.253 τ.χμ., πρωτεύουσα η Λιουμπλιάνα) 11. Μαυροβούνιο (14.026 τ.χμ., πρωτεύουσα η Ποντγκόριτσα) 12. Κόσοβο (10.908 τ.χμ., πρωτεύουσα η Πρίστινα) |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1. Το Κόσοβο, μέρος της Σερβίας, έχει κηρύξει μονομερώς (από μόνο του) την ανεξαρτησία του το 2008, και μέχρι στιγμής αναγνωρίζεται από λίγα κράτη της Γης ως ανεξάρτητο κράτος. Η Ελλάδα δεν έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του από την Σερβία.
2. Η Ρουμανία και η Σλοβενία γεωγραφικά δεν ανήκουν και τόσο πολύ στα Βαλκάνια. Συμπεριλαμβάνονται όμως κι αυτές, για συγκεκριμένους λόγους: Η Σλοβενία μέχρι το 1991 ήταν επαρχία της Γιουγκοσλαβίας, που είναι καθαρά βαλκανικό κράτος, και επίσης μαζί με την Ρουμανία ήταν για εκατονταετίες τμήματα του Οθωμανικού κράτους, άρα έχουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστικά με τα υπόλοιπα κράτη των Βαλκανίων.
1. Το Κόσοβο, μέρος της Σερβίας, έχει κηρύξει μονομερώς (από μόνο του) την ανεξαρτησία του το 2008, και μέχρι στιγμής αναγνωρίζεται από λίγα κράτη της Γης ως ανεξάρτητο κράτος. Η Ελλάδα δεν έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του από την Σερβία.
2. Η Ρουμανία και η Σλοβενία γεωγραφικά δεν ανήκουν και τόσο πολύ στα Βαλκάνια. Συμπεριλαμβάνονται όμως κι αυτές, για συγκεκριμένους λόγους: Η Σλοβενία μέχρι το 1991 ήταν επαρχία της Γιουγκοσλαβίας, που είναι καθαρά βαλκανικό κράτος, και επίσης μαζί με την Ρουμανία ήταν για εκατονταετίες τμήματα του Οθωμανικού κράτους, άρα έχουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστικά με τα υπόλοιπα κράτη των Βαλκανίων.
(Η αρχική πηγή της φωτογραφίας είναι από το Ανοιχτό σχολείο)
Γεωγραφικές πληροφορίες της Ελλάδας
Α. Τα πιο ακραία κατοικημένα σημεία της Ελλάδας:
Βορράς: Ορμένιο Έβρου
Νότος: Νήσος Γαύδος (νότια της Κρήτης)
Ανατολή: Νήσος Στρογγύλη (Δωδεκάνησα)
Δύση: Νήσος Οθωνοί (δυτικά της Κέρκυρας)
Μήκος συνόρων της Ελλάδας με τις γειτονικές της βαλκανικές χώρες:
Με την Αλβανία: 246,7 χμ.
Με την Βόρεια Μακεδονία: 256,3 ΧΜ.
Με την Βουλγαρία: 474,7 χμ.
Με την Τουρκία: 203 χμ.
Βορράς: Ορμένιο Έβρου
Νότος: Νήσος Γαύδος (νότια της Κρήτης)
Ανατολή: Νήσος Στρογγύλη (Δωδεκάνησα)
Δύση: Νήσος Οθωνοί (δυτικά της Κέρκυρας)
Μήκος συνόρων της Ελλάδας με τις γειτονικές της βαλκανικές χώρες:
Με την Αλβανία: 246,7 χμ.
Με την Βόρεια Μακεδονία: 256,3 ΧΜ.
Με την Βουλγαρία: 474,7 χμ.
Με την Τουρκία: 203 χμ.
Ποιες χερσονήσους μάς θυμίζουν οι παρακάτω εικόνες;
Τι μου θυμίζει... τι μου θυμίζει...
ΚΛΙΚ στην εικόνα:
Παιχνίδι!
Δοκιμάστε τις γνώσεις σας στην Γεωγραφία της περιοχής μας και εντοπίστε τις Βαλκανικές χώρες
(σωστά και γρήγορα)!