ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ )
ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821-1830)
Κεφ. 12: ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ - ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Από την εποχή του Διαφωτισμού παρατηρούμε μία αναβίωση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Οι Ευρωπαίοι της εποχής συγκινούνται με οτιδήποτε ελληνικό: διαβάζουν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μελετούν αρχαία ελληνικά έργα τέχνης (αγάλματα, κτήρια, ναούς, κλπ.) και μεταφέρουν το αρχαίο ελληνικό πνεύμα στα πέρατα του κόσμου, την περίοδο των εξερευνήσεων (αυτό το τελευταίο ως απάντηση στην απορία "τι γυρεύει ένα κτήριο επηρεασμένο από τον αρχαιοελληνικό ρυθμό στις μακρινές Η.Π.Α. ή στα βάθη του Αμαζονίου [το κτήριο της όπερας στο Manau, π.χ.], σαν αυτά που βλέπουμε παρακάτω).
Οι Ευρωπαίοι της εποχής συγκινούνται με οτιδήποτε ελληνικό: διαβάζουν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μελετούν αρχαία ελληνικά έργα τέχνης (αγάλματα, κτήρια, ναούς, κλπ.) και μεταφέρουν το αρχαίο ελληνικό πνεύμα στα πέρατα του κόσμου, την περίοδο των εξερευνήσεων (αυτό το τελευταίο ως απάντηση στην απορία "τι γυρεύει ένα κτήριο επηρεασμένο από τον αρχαιοελληνικό ρυθμό στις μακρινές Η.Π.Α. ή στα βάθη του Αμαζονίου [το κτήριο της όπερας στο Manau, π.χ.], σαν αυτά που βλέπουμε παρακάτω).
Τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ στο Λονδίνο (Ηνωμένο Βασίλειο)
Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης, αρκετοί άνθρωποι που ζούσαν στις ευρωπαϊκές χώρες συγκινήθηκαν με τον αγώνα και τις θυσίες των Ελλήνων. Έτσι, ο καθένας με τον τρόπο του, βοήθησαν τους Έλληνες στον αγώνα της ανεξαρτησίας.
Άλλοι έκαναν εράνους για την ενίσχυση του Αγώνα· άλλοι πίεζαν με όποιον τρόπο είχε ο καθένας τις κυβερνήσεις τους για να δουν θετικά το ελληνικό ζήτημα· άλλοι έρχονταν στην Ελλάδα οι ίδιοι και πολεμούσαν στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων.
Όλους αυτούς που βοηθούσαν τον ελληνικό αγώνα, χωρίς να προσβλέπουν σε κάποιο δικό τους όφελος, τους ονομάζουμε φιλέλληνες.
Δεν είχαν όλοι οι φιλέλληνες την ίδια σκέψη στο μυαλό τους, όταν αποφάσιζαν να βοηθήσουν τους Έλληνες. Κάποιοι –οι περισσότεροι– διακατέχονταν από ρομαντικά αισθήματα για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, έτσι ένιωθαν συμπόνια για τους Έλληνες που βρίσκονταν σκλαβωμένοι. Άλλοι, πάλι, ζώντας σε μία Ευρώπη με αυταρχικά πολιτεύματα, έβλεπαν στον αγώνα των Ελλήνων τις προσπάθειες ενός λαού για ελευθερία και δικαιώματα.
Υπήρχε και μία τρίτη –διαχρονική– κατηγορία "φιλελλήνων", οι οποίοι προσέβλεπαν βασικά στα δικά τους συμφέροντα: ήταν οι τραπεζίτες των ευρωπαϊκών κρατών, οι οποίοι "ξεζούμισαν" το ελληνικό κράτος προτού καν δημιουργηθεί, με τα δάνεια της Ανεξαρτησίας (τα αναφέρουμε στο κεφάλαιο Γ 16).
Άλλοι έκαναν εράνους για την ενίσχυση του Αγώνα· άλλοι πίεζαν με όποιον τρόπο είχε ο καθένας τις κυβερνήσεις τους για να δουν θετικά το ελληνικό ζήτημα· άλλοι έρχονταν στην Ελλάδα οι ίδιοι και πολεμούσαν στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων.
Όλους αυτούς που βοηθούσαν τον ελληνικό αγώνα, χωρίς να προσβλέπουν σε κάποιο δικό τους όφελος, τους ονομάζουμε φιλέλληνες.
Δεν είχαν όλοι οι φιλέλληνες την ίδια σκέψη στο μυαλό τους, όταν αποφάσιζαν να βοηθήσουν τους Έλληνες. Κάποιοι –οι περισσότεροι– διακατέχονταν από ρομαντικά αισθήματα για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, έτσι ένιωθαν συμπόνια για τους Έλληνες που βρίσκονταν σκλαβωμένοι. Άλλοι, πάλι, ζώντας σε μία Ευρώπη με αυταρχικά πολιτεύματα, έβλεπαν στον αγώνα των Ελλήνων τις προσπάθειες ενός λαού για ελευθερία και δικαιώματα.
Υπήρχε και μία τρίτη –διαχρονική– κατηγορία "φιλελλήνων", οι οποίοι προσέβλεπαν βασικά στα δικά τους συμφέροντα: ήταν οι τραπεζίτες των ευρωπαϊκών κρατών, οι οποίοι "ξεζούμισαν" το ελληνικό κράτος προτού καν δημιουργηθεί, με τα δάνεια της Ανεξαρτησίας (τα αναφέρουμε στο κεφάλαιο Γ 16).
Γελοιογραφία της εποχής: Τα δάνεια προς την Ελλάδα ήταν εύκολος τρόπος πλουτισμού για τους τραπεζίτες (www.efsyn.gr)
Από το 1821 και μετά, δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη, (Ελβετία, Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία), Φιλελληνικές Επιτροπές, με στόχο να βοηθήσουν και να περιθάλψουν Έλληνες πρόσφυγες, αλλά και γενικότερα να βοηθήσουν τον ελληνικό αγώνα.
Μέλη των επιτροπών αυτών υπήρξαν και σημαντικοί άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο λόρδος Βύρων, ο Αλέξανδρος Πούσκιν, κ.ά.
Μέλη των επιτροπών αυτών υπήρξαν και σημαντικοί άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο λόρδος Βύρων, ο Αλέξανδρος Πούσκιν, κ.ά.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η προσφορά των ανθρώπων του πνεύματος, ποιητών, καλλιτεχνών, ζωγράφων, κλπ. οι οποίοι με τα έργα τους βοήθησαν να γίνει γνωστός σε όλους ο ελληνικός αγώνας και οι αγριότητες των Τούρκων απέναντι στους επαναστατημένους Έλληνες.
Σπουδαία θέση μεταξύ των φιλελλήνων κατέχει ο Γάλλος ζωγράφος Ευγένιος Ντελακρουά (Eugène Delacroix) ο οποίος, με τους ζωγραφικούς του πίνακες με θεματογραφία συγκλονιστικές εικόνες από τα πάθη των Ελλήνων, κατάφερε να δημιουργήσει ένα ισχυρό φιλελληνικό ρεύμα μέσα στους Ευρωπαίους πολίτες .
Σημαντική ήταν η προσφορά του Σανταρόζα που σκοτώθηκε στην μάχη της Σφακτηρίας, πολεμώντας τον Ιμπραήμ, ο λόρδος Βύρων και ο τυπογράφος Ιωάννης-Ιάκωβος Μάγερ στο Μεσολόγγι, ο συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ, ο Άγγλος ποιητής Πέρσι Σέλλεϋ και πολλοί άλλοι.
Σημαντική ήταν η προσφορά του Σανταρόζα που σκοτώθηκε στην μάχη της Σφακτηρίας, πολεμώντας τον Ιμπραήμ, ο λόρδος Βύρων και ο τυπογράφος Ιωάννης-Ιάκωβος Μάγερ στο Μεσολόγγι, ο συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ, ο Άγγλος ποιητής Πέρσι Σέλλεϋ και πολλοί άλλοι.
Λόρδος Βύρων
|
Το φιλελληνικό ρεύμα έφτασε μέχρι την μακρινή Αμερική, όπως βλέπουμε από ένα φλογερό άρθρο μιας νεοϋορκέζικης εφημερίδας (της «Providence Patriot») στις 15 Αυγούστου 1821, όπου αναφερόταν στον δίκαιο απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων. Πηγή: www.mixanitouxronou.gr |
Μία από τις πρώτες φιλελληνικές ενέργειες ήταν η αναγνώριση της Ελλάδας ως ελεύθερου κράτους στις 15 Ιανουαρίου 1822 από ένα φτωχό κράτος της Λατινικής Αμερικής, την Αϊτή.
Η Αϊτή ήταν ένα κράτος που μόλις είχε κερδίσει την ανεξαρτησία του από τους αποικιοκράτες και γι' αυτό αισθανόταν πιο κοντά του τους Έλληνες, που πάλευαν για το ίδιο ιδανικό.
Περισσότερες πληροφορίες για την αναγνώριση της Ελλάδας από την Αϊτή, στο tvxs.gr
Πηγές:
Για την δημιουργία της ανάρτησης, εκτός από τις ήδη αναφερθείσες πηγές βοήθησαν –χωρίς να ερωτηθούν...– οι ιστότοποι:
Τελευταίο κουδούνι, Αντι-μάθημα, www.thetoc.gr, daskalosa.eu, el.wikipedia.org
Κατεβάστε το μάθημα (σε μορφή pdf) στον υπολογιστή σας. ΚΛΙΚ ΕΔΩ!