Ε΄ ΤΑΞΗ - ΦΥΣΙΚΗ - ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ
Φ.Ε.4: Ένα απλό κύκλωμα
( ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Από τον Δεκέμβριο του 2020, για λόγους ασφαλείας οι browsers έχουν σταματήσει να υποστηρίζουν εφαρμογές τύπου flash [είναι αυτές που έχουν επέκταση ".swf"].
Όσες τέτοιες εφαρμογές όμως υπάρχουν σε αυτό το site, είναι εκπαιδευτικού περιεχομένου και απολύτως ασφαλείς.
Για να μπορείτε λοιπόν να βλέπετε τις εφαρμογές flash που υπάρχουν σ' αυτή την σελίδα (αλλά και στο site μας γενικά) πρέπει να τις αποθηκεύετε στον υπολογιστή σας και να τις βλέπετε μέσα από κάποιο δικό σας τρόπο αναπαραγωγής τέτοιων εφαρμογών.
Αν δεν έχετε κάτι δικό σας, μπορείτε να χρησιμοποιείτε το αρχείο της Adobe: flashplayer_32_sa_debug.exe (κλικ στο όνομα του αρχείου για να το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας).
Είναι αρχείο που δεν θέλει εγκατάσταση. Απλώς το κατεβάζετε στον υπολογιστή σας και το αποθηκεύετε.
Όταν θέλετε να αναπαραγάγετε μια εφαρμογή flash:
Ανοίγετε το αρχείο flashplayer_32_sa_debug.exe και με drag and drop και “σέρνετε” μέσα την εφαρμογή flash.
Όσοι έχετε άλλα λειτουργικά συστήματα, μπείτε στην ιστοσελίδα της ADOBE, επιλέξτε το λειτουργικό σας και κάντε κλικ εκεί που λέει (στο πάνω μέρος): "Download the Flash Player projector content debugger". )
Ένα ηλεκτρικό κύκλωμα λέγεται απλό, όταν αποτελείται από τα βασικά στοιχεία του:
- Μπαταρία
- Καλώδιο
- Λαμπάκι
- Λυχνιολαβή
(youtu.be/bFbTMJT_7ww)
Κύκλωμα ονομάζεται επειδή, όταν το λαμπάκι και η μπαταρία είναι ενωμένα με καλώδια, τα ηλεκτρόνια κάνουν έναν κύκλο από τον έναν πόλο της μπαταρίας στον άλλον.
Δηλαδή φεύγουν από τον έναν πόλο, τρέχουν μέσα από το καλώδιο, πηγαίνουν στο λαμπάκι και μετά, μέσω του καλωδίου καταλήγουν στον άλλον πόλο της μπαταρίας. Σε αυτή την περίπτωση το κύκλωμα λέγεται "κλειστό".
Εάν το καλώδιο δεν ενώνεται με την μπαταρία, το λαμπάκι δεν ανάβει.
Το κύκλωμα είναι ανοικτό:
Εάν το καλώδιο ενώνεται με την μπαταρία, το λαμπάκι ανάβει.
Το κύκλωμα είναι κλειστό:
Πειραματιστείτε με το ηλεκτρικό κύκλωμα
Πειραματιστείτε με τα ηλεκτρικά κυκλώματα και κατασκευάστε ένα απλό ηλεκτρικό κύκλωμα.
Παίξτε με το ηλεκτρικό κύκλωμα!
Τοποθετήστε στις τρεις θέσεις διάφορα υλικά και πειραματιστείτε: Βάλτε περισσότερες ή λιγότερες μπαταρίες, περισσότερες ή λιγότερες λάμπες, και δείτε κάθε φορά πώς μεταβάλλεται ο φωτισμός της λάμπας (και πότε καίγεται…).
Πατήστε το "diagram" (διάγραμμα) για να βλέπετε κάθε φορά το σχέδιο του κυκλώματος που φτιάχνετε.
Πατήστε το "diagram" (διάγραμμα) για να βλέπετε κάθε φορά το σχέδιο του κυκλώματος που φτιάχνετε.
(εφαρμογή flash)
(Το είδαμε στο: "emathima.gr")
Κατασκευάστε ένα απλό ηλεκτρικό κύκλωμα
Ας το πάμε με την σειρά:
Α. Αγοράζουμε μία μπαταρία πλακέ 4,5V (λέμε πλακέ μπαταρία, επειδή τα ελάσματα που έχει μάς βολεύουν πολύ για να τυλίγουμε εύκολα γύρω τους τα καλώδια).
Μπορούμε βέβαια να αγοράσουμε και μπαταρία 9V, που έχει το πλεονέκτημα πως υπάρχει παντού και κρατάει περισσότερο.
Είναι η μπαταρία από κάτω (αυτή που την ζητάμε ως «τετράγωνη»):
Αν αγοράσουμε όμως τετράγωνη μπαταρία, θα πρέπει να αγοράσουμε και ένα ειδικό εξάρτημα καλωδίων (από τα ηλεκτρικά είδη ίσως), το οποίο «κουμπώνει πάνω στην μπαταρία και μας επιτρέπει να μπορούμε να τυλίξουμε τα καλώδια του κυκλώματος επάνω στα δύο καλώδια που έχει.Αν δεν βρούμε αυτά τα καλώδια, η πλακέ μπαταρία είναι η πιο απλή λύση.
Β. Αγοράζουμε 1 μέτρο καλώδιο
...από το οποίο θα κόψουμε 2 κομμάτια και θα γυμνώσουμε τις 4 άκρες τους (για να μπορούμε να τυλίγουμε τα συρματάκια μεταξύ τους).
(Αν ακολουθήσουμε τις οδηγίες του βιβλίου για την λυχνιολαβή με μανταλάκι, θα πρέπει να αγοράσουμε καλώδιο που έχει μέσα του ένα σύρμα χοντρό (για να μπορεί να τυλίγεται εύκολα γύρω από το λαμπάκι).
Γ. Αγοράζουμε ένα λαμπάκι και μια λυχνιολαβή
(Η λυχνιολαβή είναι το μικρό εξάρτημα πάνω στο οποίο βιδώνεται μία λάμπα. Στην καθημερινή γλώσσα το λέμε με την γαλλική του λέξη: "ντουί".)
Το λαμπάκι και την λυχνιολαβή τα αγοράζουμε μόνο από καταστήματα που πουλάνε ηλεκτρικά είδη.
Δ. Αγοράζουμε ένα κομμάτι ξύλο (εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πολύ χοντρό χαρτόνι (τα σκληρά χαρτόνια συσκευασίας, από χαρτόκουτα, είναι μία λύση).
Το ξύλο (ή εν ανάγκη το χαρτόνι) το χρειαζόμαστε για να στερεώσουμε επάνω τα εξαρτήματα της κατασκευής μας.
Στο Φ.Ε.3 υπάρχουν εικονογραφημένες οδηγίες για την κατασκευή ενός απλού ηλεκτρικού κυκλώματος.
Μερικά μη απλά κυκλώματα...
Τα ηλεκτρικά κυκλώματα των περισσότερων συσκευών γύρω μας είναι αρκετά πολύπλοκα.
Σαν αυτό παρακάτω.
Σαν αυτό παρακάτω.
Τυπωμένα κυκλώματα
Τα κυκλώματα που χρησιμοποιούμε για τις ηλεκτρονικές συσκευές είναι υπερβολικά μικρά: Για την ακρίβεια, είναι μικροσκοπικά! Τόσο μικροσκοπικά που εκατοντάδες από αυτά χωρούν σε μια πλακέτα μικρότερη και από το μικρό μας νυχάκι.
Ένα τέτοιο κύκλωμα, βέβαια, τόσο μικρό, δεν γίνεται να κατασκευαστεί με καλώδια και διακόπτες.
Κατασκευάζεται με άλλη τεχνολογία:
Ένα τέτοιο κύκλωμα, βέβαια, τόσο μικρό, δεν γίνεται να κατασκευαστεί με καλώδια και διακόπτες.
Κατασκευάζεται με άλλη τεχνολογία:
Πρώτα σχεδιάζεται σε υπολογιστή.
Μετά σμικρύνεται μερικές χιλιάδες φορές, ώστε να γίνει μικροσκοπικό.
Κατόπιν τυπώνεται πάνω σε μια μικρή πλάκα πυριτίου.
Αντί για καλώδια, ψεκάζουν την πλάκα με μόρια μετάλλου (!) φτιάχνοντας μικροσκοπικά "καλώδια".
Δείτε στα τυπωμένα κυκλώματα παρακάτω:
(Προσέξτε τις χρωματισμένες γραμμές που παίζουν τον ρόλο των καλωδίων.)