ΣΤ΄ ΤΑΞΗ - ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ Δ΄
ΟΙ ΗΠΕΙΡΟΙ: ΑΣΙΑ
Κεφ.1: Η θέση και το φυσικό περιβάλλον
Η θέση της Ασίας στον κόσμο
Οι μεγαλύτερες οροσειρές και τα μεγαλύτερα βουνά της Ασίας
Η Ασία είναι η μεγαλύτερη ήπειρος της Γης.
Επειδή είναι τεράστια, παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία στην μορφολογία, το κλίμα, την βλάστηση, τα ζώα που ζουν εκεί, κλπ.
- Η ψηλότερη οροσειρά της Γης βρίσκεται στην Ασία, και είναι τα Ιμαλάια, με ψηλότερη κορυφή το Έβερεστ (8.848 μ.).
- Η δεύτερη ψηλότερη οροσειρά είναι το Καρακόρουμ με την κορυφή Κ2 (8.611 μ.) να παίρνει την δεύτερη θέση σε ύψος, αλλά την πρώτη θέση στην επικινδυνότητα.
Άλλες ψηλές οροσειρές της Ασίας είναι...
- ...τα όρη Ζάγκρος στο Ιράν, με ψηλότερη κορυφή το όρος Ζαρντ-Κου,
- ...η οροσειρά του Καυκάσου, με ψηλότερη κορυφή το όρος Ελμπρούζ (5.642 μ.) (φυσικό σύνορο μεταξύ Ευρώπης -Ασίας, μεταξύ Κασπίας και Εύξεινου Πόντου),
- ...και τα όρη Αλτάι (μεταξύ Ρωσίας, Μογγολίας και Καζακστάν) με ψηλότερη κορυφή το όρος Μπελούκα (5.506 μ.)
όρος Μπελούκα (s-media-cache-ak0.pinimg.com)
Πάμε μια βόλτα στο Έβερεστ...
(youtu.be/WxuCfDRpUXA)
Οι μεγαλύτεροι ποταμοί της Ασίας
Στις μεγάλες οροσειρές της Ασίας έχουν τις πηγές τους μεγάλοι ποταμοί.
Οι τρεις μεγαλύτεροι ποταμοί βρίσκονται στην ανατολική και νοτιοανατολική Ασία.
Ο μεγαλύτερος είναι ο Γιανγκ-Τσε-Γιανγκ (6.300 χμ. μήκος: Πηγάζει από το οροπέδιο του Θιβέτ και εκβάλλει στην Σινική Θάλασσα:στην θάλασσα της νότιας Κίνας). Στις όχθες του ζουν γύρω στα 250.000.000 άνθρωποι.
Ο δεύτερος μεγαλύτερος είναι ο Χουάνγκ-Χο (Κίτρινος ποταμός), 5.500 χμ. μήκος: Πηγάζει από το οροπέδιο του Θιβέτ και εκβάλλει στην Σινική Θάλασσα.
Ο τρίτος μεγαλύτερος βρίσκεται επίσης στην Κίνα. Είναι ο ποταμός Μεκόνγκ (4.500 χμ. μήκος: Πηγάζει κι αυτός, όπως και οι άλλοι δύο, από το οροπέδιο του Θιβέτ και εκβάλλει στην Σινική Θάλασσα).
Ο τέταρτος είναι ο ποταμός Λένας (4.400 χμ. μήκος: Πηγάζει από τα υψίπεδα της Βαϊκάλης και εκβάλλει στον Αρκτικό Ωκεανό).
Ο πέμπτος μεγαλύτερος είναι ο ποταμός Γιενισέι (3.500 χμ: Πηγάζει από τα υψίπεδα της Βαϊκάλης και εκβάλλει στον Αρκτικό Ωκεανό).
Ο Γάγγης ποταμός είναι από τους μεγαλύτερους ποταμούς της Ινδίας (2.500 χμ.). Αυτό για το οποίο είναι γνωστό όμως είναι πως λατρεύεται ως ιερός ποταμός και το πλύσιμο σ' αυτόν φέρνει υποτίθεται εξαγνισμό, γι' αυτό και εκατομμύρια πιστοί λούζονται κάθε χρόνο στα (ιερά, αλλά και υπερβολικά βρώμικα και μολυσμένα...) νερά του.
Λούσιμο στα ιερά (και μολυσμένα...) νερά του ποταμού Γάγγη (www.stokokkino.gr)
Οι πεδιάδες της Ασίας
Παρ' όλο που η Ασία έχει πολλούς και μεγάλους ποταμούς, μεγάλες πεδιάδες έχει μόνο στις νότιες και νοτιοανατολικές περιοχές. Αυτό συμβαίνει διότι στην Βόρεια Ασία, λόγω ψυχρού κλίματος, οι ποταμοί είναι παγωμένοι για μεγάλα διαστήματα του έτους, οπότε δεν μπορούν να συνεισφέρουν στην διαμόρφωση μεγάλων και εύφορων πεδιάδων.
Τις νότιες και νοτιοανατολικές περιοχές της Ασίας τις διαρρέουν μεγάλοι ποταμοί οι οποίοι διαμορφώνουν μεγάλες πεδιάδες στις οποίες ζουν πολλά εκατομμύρια άνθρωποι. Γι' αυτό και εκείνες οι περιοχές είναι οι περισσότερο πυκνοκατοικημένες του κόσμου.
Ορυζώνες στην Ινδονησία (media.gettyimages.com)
Οι μεγαλύτερες λίμνες της Ασίας
Στα σύνορα της Ασίας με την Ευρώπη βρίσκεται η Κασπία θάλασσα. Την ονομάζουμε θάλασσα επειδή μοιάζει με τέτοια: έχει τεράστια έκταση (είναι 3 φορές μεγαλύτερη από την Ελλάδα) και το νερό της είναι αλμυρό.
Στα νερά της ζει ο οξύρυγχος, ένα ψάρι από το οποίο οι άνθρωποι παίρνουν τα αυγά του και τα μοσχοπουλάνε στον υπόλοιπο κόσμο (σε όσους αρέσκονται να τρώνε τα αβγά του, το χαβιάρι δηλαδή...)
Η λίμνη Αράλη κάποτε ήταν η τρίτη σε μέγεθος λίμνη του κόσμου. Στην δεκαετία του '60 οι Σοβιετικοί έκαναν εκτροπή στα νερά των δύο ποταμών που χύνονταν μέσα της, με αποτέλεσμα η λίμνη να "στεγνώσει". Ταυτόχρονα χύνονταν μέσα στην λίμνη και τα απόβλητα πολλών εργοστασίων. Έτσι, σήμερα τα απομεινάρια της Αράλης (φωτογραφίες παρακάτω) είναι γεμάτα μόλυνση και με πολύ αλατισμένο νερό. Οι πόλεις και τα χωριά που βρίσκονται στις ακτές της και κάποτε έπαιρναν εισόδημα από το ψάρεμα στην λίμνη, τώρα είναι μέσα σε οικονομικό μαρασμό.
Στην λίμνη Βαϊκάλη, την βαθύτερη και με καθαρότερα νερά λίμνη του κόσμου (και πουθενά αλλού) ζει η φώκια του γλυκού νερού.
Η λίμνη Μπαλκάς, στο Καζακστάν, τους μισούς μήνες του χρόνου είναι παγωμένη.
Η λίμνη Βαν είναι μια άλλη μεγάλη λίμνη της Ασίας, και βρίσκεται στην Τουρκία.
λίμνη Βαν (politis.com.cy)
Η βλάστηση στην Ασία
Από την στιγμή που η Ασία εκτείνεται από τον Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό μέχρι τον Ισημερινό, είναι λογικό να υπάρχουν όλα τα είδη βλάστησης.
Δείτε ΕΔΩ! τι λέγαμε για τις ζώνες βλάστησης...
Δείτε ΕΔΩ! τι λέγαμε για τις ζώνες βλάστησης...
Τα ζώα της Ασίας
Τα ζώα που ζουν στην Ασία ανήκουν σε πολλά είδη, λόγω της ποικιλίας του κλίματος.
Χαρακτηριστικά ζώα της Ασίας είναι η τίγρη της Σιβηρίας, η βακτριανή καμήλα (με δύο ύβους [καμπούρες] ) που ζει στις ψυχρές ασιατικές ερήμους, το πάντα, η χαρακτηριστική μικροκαμωμένη αρκουδίτσα της Κίνας, και το γιακ, ένα βοοειδές του Θιβέτ, το οποίο μπορεί να ζήσει και σε θερμοκρασίες μέχρι -40° C και του οποίου η κοπριά χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη.
Βακτριανή καμήλα (el.wikipedia.org)
Γιακ (www.andro.gr)
Οι μουσώνες της Ασίας
