ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 1973
Η αλήθεια για τους νεκρούς του Πολυτεχνείου
Από την ημέρα –ή μάλλον την νύχτα– του Πολυτεχνείου έχουν περάσει γύρω στα πενήντα χρόνια. Δεν το λες και μικρό διάστημα...
Επειδή όμως έχουν περάσει πολλά χρόνια, αρχίζουν όλο και πιο συχνά να ακούγονται διάφορες φωνές που προσπαθούν να μας κάνουν να αμφιβάλουμε για το αν υπήρξαν νεκροί μέσα στο Πολυτεχνείο.
Λοιπόν, ναι! Υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο.
Υπήρξαν νεκροί και ΜΕΣΑ στο Πολυτεχνείο (από τις μαρτυρίες στο πόρισμα Τσεβά, το επίσημο πόρισμα του ελληνικού κράτους σχετικά με τα γεγονότα).
Υπήρξαν νεκροί και ΕΞΩ από το Πολυτεχνείο (από βολές των ελεύθερων σκοπευτών ή των αξιωματικών της αστυνομίας και του στρατού που πυροβολούσαν ό,τι κινούνταν).
Υπήρξαν νεκροί και ΣΤΟΥΣ ΓΥΡΩ ΔΡΟΜΟΥΣ και ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ της Αθήνας. Από αγωνιστές φοιτητές μέσα και γύρω από το Πολυτεχνείο, μέχρι νοικοκυρές και μωρά μερικά χιλιόμετρα μακριά. (Πιο κάτω θα δούμε το πώς και γιατί).
Ήταν οι 18 επίσημα καταγεγραμμένοι (με ονοματεπώνυμα, φωτογραφίες, διευθύνσεις, κλπ.), οι 16 που προέκυψαν από την έρευνα αλλά δεν υπήρχαν όλα τα στοιχεία για την ταυτοποίησή τους, και πάρα πολλοί ακόμη (κάποιοι αξιωματικοί της χούντας έκαναν λόγο στο πόρισμα Τσεβά για έως και 500 νεκρούς συνολικά) οι οποίοι ποτέ δεν ταυτοποιήθηκαν για τον απλούστατο λόγο ότι οι συγγενείς τους δεν τους δήλωσαν ποτέ ως θύματα εκείνων των ημερών για να μην μπλέξουν με την χούντα.
Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά...
Από τις 14 Νοεμβρίου 1973 μέχρι και τις 17 Νοεμβρίου τα ξημερώματα, μερικοί φοιτητές κλείστηκαν στο Πολυτεχνείο, στην αρχή για να διαμαρτυρηθούν για κάποια θέματα που αφορούσαν τους ίδιους σε σχέση με τις σχολές τους.
Πολύ γρήγορα όμως, η φοιτητική αντίδραση επεκτάθηκε σε πολιτικά ζητήματα, με βασικό αίτημα να πέσει η χούντα.
Τα κυριότερα συνθήματα των φοιτητών, άλλωστε, εκτός από το "Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία" ήταν το "Κάτω η χούντα" και το "Κάτω ο Παπαδόπουλος".
Έτσι λοιπόν όχι μόνο μέσα στο Πολυτεχνείο και στους γύρω δρόμους, αλλά και σε όλη την Αθήνα επικρατούσε αναβρασμός και αναστάτωση.
Οι δικτάτορες, όταν είδαν πως ο κόσμος που κατέβαινε να συμπαρασταθεί στους φοιτητές όλο και πλήθαινε, σκόρπισαν στους δρόμους της Αθήνας αστυνομικούς και ελεύθερους σκοπευτές να τρομοκρατούν τους ανθρώπους, για να μην πηγαίνουν στο Πολυτεχνείο, έτσι ώστε να φαινόταν πως αυτοί που αντιδρούσαν και έκαναν φασαρία ήταν απλώς μόνο λίγοι φοιτητές, λίγοι "αλήτες"...
Το βράδυ της Παρασκευής 16 Νοεμβρίου, αλλά και την επόμενη μέρα (Σάββατο 17), σε μια ακτίνα μερικών χιλιομέτρων γύρω από το κέντρο υπήρχαν παντού οπλισμένοι αστυνομικοί και στρατιωτικοί που πυροβολούσαν όποτε και όποιον ήθελαν, βασικά για να σπείρουν τον πανικό και να κλείσουν τον κόσμο μέσα στα σπίτια τους.
Εκείνο το βράδυ σκοτώθηκαν πολλοί.
Το ίδιο το χουντικό καθεστώς αναγκάστηκε να παραδεχθεί λίγες ημέρες αργότερα την ύπαρξη 15 νεκρών.
Μετά την μεταπολίτευση, η κυβέρνηση ανέθεσε στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών Δημήτριο Τσεβά να κάνει δικαστική έρευνα για να διαπιστωθεί επίσημα εάν υπήρξαν μέσα ή γύρω από το Πολυτεχνείο, αλλά και οπουδήποτε αλλού στην Αθήνα, νεκροί ή τραυματίες που οφείλονταν στα γεγονότα εκείνων των ημερών· και πόσοι ήταν αυτοί.
Ο Δημήτριος Τσεβάς, κατέγραψε τρεις κατηγορίες νεκρών:
■ Αυτούς που ανακοινώθηκαν επίσημα (15 άτομα: είναι οι νεκροί που αναγνώρισε επίσημα και η χούντα),
■ Αυτούς τα στοιχεία των οποίων έχουν βεβαιωθεί πλήρως (3 άτομα), και
■ Αυτούς που προκύπτουν βάσιμα από τις επίσημες καταθέσεις των μαρτύρων: γιατρών που τους εξέτασαν, φαρμακοποιών που μπήκαν μέσα στο Πολυτεχνείο για να δώσουν φάρμακα, κλπ. (16 άτομα).
Τα επόμενα χρόνια, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.) σε μελέτη και έρευνα που πραγματοποίησε, πιστοποίησε 24 νεκρούς (με τα ονόματά τους, τις φωτογραφίες και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες σκοτώθηκαν) και πάνω από 1000 τραυματίες (μόνο τους επίσημα καταγεγραμμένους, αφού ήταν πάρα πολλοί εκείνοι που είχαν τραυματιστεί ελαφρύτερα και –από τον φόβο να μην τους συλλάβουν– δεν είχαν πάει σε νοσοκομεία αλλά είχαν προτιμήσει να αναρρώσουν όπως-όπως στα σπίτια τους).
Όπως διαβάζουμε στον ιστότοπο "Ήλιος" (αποθετήριο του Ε.Ι.Ε.):
«Στο άρθρο ... παρουσιάζονται τα πορίσματα της ιστορικής έρευνας που διεξήχθη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών για τα θύματα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973 και παρατίθεται αναλυτικός κατάλογος των τεκμηριωμένων νεκρών. Η μελέτη αυτή έχει υιοθετηθεί από την σχετική βιβλιογραφία ως η πλέον έγκυρη επιστημονική προσέγγιση στο ζήτημα.»
Μαρτυρίες από γιατρούς της εποχής, οι οποίες έχουν δημοσιευτεί στο πόρισμα Τσεβά, αλλά και σε βιβλία που έγραψαν άνθρωποι που συμμετείχαν, κάνουν λόγο για εκατοντάδες νεκρούς, Τα πτώματα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, γέμιζαν επί μέρες τα ψυγεία των νοσοκομείων.
Αυτοί οι νεκροί δεν ανακοινώθηκαν ποτέ επίσημα ως νεκροί του Πολυτεχνείου.
Ταυτόχρονα, στο επόμενο διάστημα οι εφημερίδες δημοσίευαν στα "ψιλά γράμματα" ονόματα πολλών νεκρών από ...τροχαία δυστυχήματα. Κατά "σύμπτωση", όλοι ήταν νεαρά άτομα...
Και, το κυριότερο, υπήρξαν χιλιάδες άλλοι που έζησαν τραυματισμένοι και ανάπηροι, σωματικά ή ψυχικά, με τους οποίους δεν ασχολήθηκε κανένας εκτός από τις οικογένειές τους...
Στην τρίτη κατηγορία νεκρών υπάρχουν και κάποιοι που σκοτώθηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο (κάτι που επιβεβαιώνεται αφενός στην έρευνα του Δημητρίου Τσεβά, αφετέρου από συνεντεύξεις φοιτητών μετά την πτώση της χούντας)
Αυτό που ισχύει επίσημα για το κράτος όμως είναι οι δύο πρώτες κατηγορίες νεκρών, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν ανθρώπους που σκοτώθηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο.
Εδώ σταματούν τα γεγονότα και αρχίζει η χυδαία προπαγάνδα κάποιων ανθρώπων που επειδή βολεύονταν πολύ καλά με την χούντα, ενοχλούνται όταν ακούν για νεκρούς του Πολυτεχνείου και προσπαθούν με πονηριά να μας κάνουν να τους ξεχάσουμε.
Και να τι κάνουν αυτοί οι πονηροί:
Μας λένε ότι δεν υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο.
Άμα τους δείξουμε τον κατάλογο των επίσημα καταγεγραμμένων 24 νεκρών, ισχυρίζονται πως όντως έχουν δίκιο επειδή κανένας από τους 24 νεκρούς δεν αναφέρεται πως ήταν ΜΕΣΑ στο Πολυτεχνείο.
Όμως, πόσο ψεύτης και πόσο άσχημος άνθρωπος πρέπει να είναι κάποιος που λέει τέτοια πράγματα...
Ακόμη και αν δεν πάρουμε υπ' όψιν τις μαρτυρίες φοιτητών και γιατρών που ήταν αυτόπτες μάρτυρες σε νεκρούς ανθρώπους μέσα στο Πολυτεχνείο (που το έχουν καταθέσει στον εισαγγελέα), άραγε έχει καθόλου σημασία σε ποιο μέρος σκοτώθηκε κάποιος;
Μία νύχτα όπου όλη η Αθήνα ήταν γεμάτη από χουντικούς αστυνομικούς και στρατιωτικούς που πυροβολούσαν παντού για να καταστείλουν την εξέγερση των φοιτητών και να τρομοκρατήσουν τον κόσμο, έχει σημασία αν οι άνθρωποι σκοτώθηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο ή έξω από αυτό;
Άραγε:
■ Ο Διομήδης Κομνηνός, μαθητής 17 ετών, που τον πυροβόλησαν οι αστυνομικοί στον παραδίπλα δρόμο, δεν είναι νεκρός του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Ο Σπύρος Κοντομάρης, δικηγόρος 57 ετών, που πέθανε από έμφραγμα εξαιτίας των δακρυγόνων που εισέπνευσε, δεν είναι νεκρός του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Η Toril Margethe Engeland, φοιτήτρια 22 ετών από την Νορβηγία, που αστυνομικοί την πυροβόλησαν στο στήθος και πέθανε λίγο αργότερα, δεν είναι νεκρή του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Ο Στυλιανός Καραγεώργης, οικοδόμος 19 ετών, που τον πυροβόλησαν οι στρατιώτες στους Αμπελοκήπους, δεν είναι νεκρός του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Η Βασιλική Μπεκιάρη, μαθήτρια 17 ετών, που σκοτώθηκε από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή ενώ βρισκόταν στην ταράτσα του σπιτιού της, δεν είναι νεκρή του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Ο Ευστάθιος Κολινιάτης, 47 ετών, που σκοτώθηκε επειδή οι αστυνομικοί του έσπασαν το κεφάλι με τα γκλομπς, δεν είναι νεκρός του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Η Κατερίνα Αργυροπούλου, 76 ετών, που σκοτώθηκε από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή στην αυλή του σπιτιού της στους Αγίους Αναργύρους, δεν είναι νεκρή του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Ο Δημήτρης Θεοδωράς, παιδάκι 5μισι ετών, που περπατούσε με την μητέρα του στην οδό Ορεινής Ταξιαρχίας, στου Ζωγράφου (έξω από τον σημερινό Δημοτικό Κινηματογράφο "Αλέκα") και κάποιο κτήνος τον πυροβόλησε μέσα από ένα τανκ, επειδή... επειδή έτσι, δεν είναι νεκρός του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
■ Ο Μιχαήλ Μυρογιάννης, ηλεκτρολόγος 20 ετών, που τον σκότωσε στην οδό Πατησίων με το περίστροφο από μακριά ο συνταγματάρχης Ντερτιλής έτσι για πλάκα, δεν είναι νεκρός του Πολυτεχνείου επειδή δεν σκοτώθηκε ΜΕΣΑ σ' αυτό;
(Ο συνταγματάρχης Νικόλαος Ντερτιλής διατάζει τον οδηγό του να σταματήσει. Βγαίνει από το αυτοκίνητο, σημαδεύει τον νεαρό Μυρογιάννη στο κεφάλι και τον πυροβολεί. Αυτός πέφτει νεκρός. Αμέσως μετά, το ανθρωποειδές γυρίζει προς τον οδηγό του λέγοντάς του γεμάτος περηφάνια: "Με παραδέχεσαι, ρε; Σαράντα πέντε χρονών άνθρωπος και με την μία τον πέτυχα στο κεφάλι!"... [Από την κατάθεση του οδηγού του Ντερτιλή στην δίκη των υπευθύνων της Χούντας.] )
Όχι, λοιπόν!
Όλοι αυτοί, και όσοι άλλοι που δεν αναφέραμε σκοτώθηκαν από την χούντα εκείνες τις ημέρες του Νοέμβρη, ΕΙΝΑΙ νεκροί του Πολυτεχνείου!
Και τους τιμούμε!
Και τους μνημονεύουμε!
Και δεν μας ενδιαφέρει καθόλου αν οι άνθρωποι που σκοτώθηκαν βρίσκονταν μέσα στον χώρο του Πολυτεχνείου ή αν ήταν μερικά χιλιόμετρα μακριά!
Γι' αυτό, δεν δίνουμε σημασία σε κανέναν από αυτούς που "παίζουν" με τις λέξεις, για να μας μπερδέψουν, μιλώντας για "μέσα" και "έξω" από το Πολυτεχνείο!
Με την ίδια λογική που δεν μας νοιάζει επίσης να βρούμε ποιοι Μεσολογγίτες κατά την Έξοδο του 1826 ήταν μέσα ή έξω από την πύλη της πόλης, για να τους τιμήσουμε!