ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ)
ΕΝΟΤΗΤΑ Β΄: Οι Έλληνες Κάτω από την Οθωμανική και την Λατινική Κυριαρχία (1453 - 1821)
Κεφ. 12: ΟΙ ΣΟΥΛΙΩΤΕΣ
Το Σούλι είναι μία ομάδα απομονωμένων χωριών που βρίσκονται πάνω στις βραχώδεις και απότομες πλαγιές των βουνών της Θεσπρωτίας.
Οι κάτοικοί του, οι Σουλιώτες, αποτελούνταν από Έλληνες και Αρβανίτες.
Ήταν ορθόδοξοι χριστιανοί και μιλούσαν κυρίως αρβανίτικα. Έγραφαν όμως στα ελληνικά, αφού δεν υπήρχε γραπτή αρβανίτικη γλώσσα.
Από μικρή ηλικία, όλοι μάθαιναν να ζουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες, καθώς και να χειρίζονται τα όπλα.
Τα χωριά του Σουλίου ήταν τόσο απομονωμένα, που η πρόσβαση σ’ αυτά γινόταν μόνο από ελάχιστα μονοπάτια.
Σε διάφορα σημεία των μονοπατιών είχαν κτίσει οχυρούς πύργους για να ελέγχουν τα περάσματα.
Η προσαρμογή στην δύσκολη ζωή, η ενασχόληση από την παιδική ηλικία στα όπλα, το ομαδικό πνεύμα και η εξαιρετική γενναιότητα, χάρισαν στους Σουλιώτες μια κάποια αυτονομία απέναντι στους Τούρκους.
Η αυτονομία αυτή τούς επέτρεψε να αυτοδιοικούνται σύμφωνα με τα δικά τους ήθη και έθιμα.
Σιγά σιγά απέκτησαν και τον έλεγχο των γύρω χωριών, από τα οποία εισέπρατταν χρήματα. Ένα μέρος από τα χρήματα αυτά τα έδιναν στον σουλτάνο ως φόρο.
Στις αρχές του 19ου αιώνα είχαν ήδη αποκτήσει μεγάλη στρατιωτική δύναμη και έρχονταν σε συχνές συγκρούσεις με τους Τούρκους.
Το 1803 όμως νικήθηκαν από τον Αλή πασά των Ιωαννίνων και υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το Σούλι.
Οι μόνοι που παρέμειναν ήταν ο καλόγερος Σαμουήλ και άλλοι πέντε άντρες. Αυτοί κλείστηκαν σε μία αποθήκη πυρομαχικών που υπήρχε σε ένα ύψωμα, το Κούγκι.
Το Κούγκι:
Όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν μέσα στην αποθήκη για να πάρουν τα πυρομαχικά, ο Σαμουήλ πέταξε ένα αναμμένο κερί μέσα σ' ένα βαρέλι δυναμίτιδα.
Ο καλόγερος Σαμουήλ και οι σύντροφοί του. Από το μουσέιο κέρινων ομοιωμάτων Πάυλου Βρέλλη (www.hotelgousias.gr)
Η έκρηξη ήταν φοβερή.
Η μπαρουταποθήκη ανατινάχτηκε, σκοτώνοντας και τους έξι, αλλά και όλους τους Τούρκους που είχαν μπει στο μεταξύ μέσα.
Οι υπόλοιποι Σουλιώτες έφυγαν χωρισμένοι σε τρεις ομάδες.
Η πρώτη ομάδα κατόρθωσε και έφτασε ασφαλής στην Κέρκυρα.
Η δεύτερη ομάδα εγκλωβίστηκε στο Ζάλογγο. Στην μάχη που έγινε εκεί, οι περισσότεροι σκοτώθηκαν. Όσες Σουλιώτισσες γλίτωσαν στην μάχη (αλλά και μερικοί Σουλιώτες), για να μην πιαστούν αιχμάλωτες (και αιχμάλωτοι) των Τούρκων κατέφυγαν σε έναν απότομο βράχο και γκρεμίστηκαν από εκεί μαζί με τα παιδιά τους.
ΚΛΙΚ στην εικόνα, για περισσότερες πληροφορίες:
Μονή Σέλτσου (www.in.gr)
Τον Απρίλιο, οι Τούρκοι περικύκλωσαν την περιοχή και στην μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν σχεδόν όλοι.
Περισσότερες από διακόσιες Σουλιώτισσες που γλίτωσαν από την μάχη, έπεσαν κι αυτές από έναν γκρεμό, δημιουργώντας ένα νέο Ζάλογγο.
Το 1820, όταν ο Αλή πασάς επαναστάτησε εναντίον της Υψηλής Πύλης, οι Σουλιώτες συμμάχησαν με τον πρώην εχθρό τους, με αντάλλαγμα να επιστρέψουν στα χωριά τους και, μαζί πια με τον Αλή, να πολεμούν εναντίον του σουλτάνου.
Όταν πέθανε ο Αλή, συνέχισαν τον πόλεμο εναντίον των Τούρκων.
Όταν πέθανε ο Αλή, συνέχισαν τον πόλεμο εναντίον των Τούρκων.
Ο Αλή πασάς
Το 1822 έχασαν οριστικά και αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν.
Διασκορπίστηκαν στον ελληνικό χώρο και, από τα μέρη που πήγε ο καθένας, προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στην Ελληνική Επανάσταση.
Διασκορπίστηκαν στον ελληνικό χώρο και, από τα μέρη που πήγε ο καθένας, προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στην Ελληνική Επανάσταση.
Πηγές:
Παλαιό σχολικό βιβλίο Ιστορίας (κεφ. 14, ΟΕΔΒ 2009)
Σχολικό βιβλίο Ιστορίας ΣΤ΄
Βικιπαίδεια
Σαν Σήμερα
Tvxs