Ε΄ ΤΑΞΗ - ΙΣΤΟΡΙΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄
14. Οι Δήμοι αναστατώνουν την πρωτεύουσα με την "Στάση του Νίκα"
Οι μεταρρυθμίσεις του Ιουστινιανού ενόχλησαν διάφορες ομάδες πληθυσμού. Ταυτόχρονα, όταν ο αυτοκράτορας διασφάλισε την θέση του στον θρόνο, έπαψε να χρειάζεται την υποστήριξη των δήμων. Πήρε λοιπόν διάφορα μέτρα, εξ αιτίας των οποίων ήρθε σε αντίθεση με τους Δήμους (θυμήσου τι ήταν οι Δήμοι) και τους οπαδούς τους.
Έτσι, η πρωτεύουσα, εκείνα τα χρόνια, έμοιαζε με καζάνι που βράζει, έτοιμο να εκραγεί, αφού είχε μαζέψει όλους τους δυσαρεστημένους από την πολιτική του Ιουστινιανού.
Τον Ιανουάριο του 532 οι Πράσινοι διαμαρτύρονταν στον Ιππόδρομο για κάποιες άδικες ενέργειες του αυτοκράτορα.
Στην αρχή οι Βένετοι (ή Γαλάζιοι — οι πιο "αριστοκράτες") διαφωνούσαν με τους Πράσινους (τους πιο "λαϊκούς") και ήρθαν σε σύγκρουση μεταξύ τους.
Η αστυνομία, για να επιβάλει την τάξη, συνέλαβε ορισμένους από τους αρχηγούς των δήμων και τους καταδίκασε σε θάνατο.
Αυτή ήταν και η σταγόνα που «ξεχείλισε το ποτήρι». Οι ηγέτες των δήμων συμμάχησαν μεταξύ τους, ο κόσμος ξεσηκώθηκε και όλοι μαζί φώναζαν συνθήματα εναντίον του Ιουστινιανού και της «κυβέρνησής» του, καθώς και εναντίον των «υπουργών» του (Τριβωνιανού και Καππαδόκη).
(Την εικόνα την είδαμε στο 1ο Δ.Σχ. Αγ. Δημητρίου)
Οι ταραχές δεν περιορίστηκαν στον Ιππόδρομο. Οι στασιαστές, ένα τεράστιο πλήθος, ξεχύθηκαν στους δρόμους της πόλης και άρχισαν να καίνε και να καταστρέφουν διάφορα δημόσια κτήρια, όπως τα κτήρια της αγοράς, τα προπύλαια (είσοδο) του παλατιού και τον ναό της Αγίας Σοφίας.
Ο Ιουστινιανός, προκειμένου να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να λήξουν οι φασαρίες, απέλυσε τον Τριβωνιανό και τον Καππαδόκη. Όμως το πλήθος είχε εξαγριωθεί τόσο πολύ που δεν ικανοποιήθηκε μ’ αυτά. Οι λεηλασίες και οι καταστροφές συνεχίστηκαν. Μάλιστα, οι επαναστάτες, για να δείξουν την αντίθεσή τους στον αυτοκράτορα, πήραν έναν αξιωματούχο του παλατιού, τον Υπάτιο, τον μετέφεραν στον Ιππόδρομο και τον ανακήρυξαν αυτοκράτορα μέσα σε επευφημίες και ζητωκραυγές. |
Ο Ιουστινιανός βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση. Μπροστά στον γενικό ξεσηκωμό έχασε το θάρρος του και αποφάσισε να εγκαταλείψει τον θρόνο του και να παραιτηθεί. Τότε πήρε την κατάσταση στα χέρια της η δυναμική σύζυγός του, η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, η οποία τον έπεισε, όχι μόνο να παραμείνει στην θέση του, αλλά και να τιμωρήσει με σκληρότητα τους επαναστάτες. |
Έτσι και έγινε: ο Ιουστινιανός αναθάρρησε από τους λόγους της Θεοδώρας και διέταξε τους στρατηγούς του, Βελισάριο και Ναρσή, να καταπνίξουν την επανάσταση με κάθε δυνατό τρόπο, έστω και απάνθρωπο (ας μην ξεχνάμε πως εκείνη την εποχή η ανθρώπινη ζωή δεν είχε και ιδιαίτερη αξία: οι άρχοντες έπαιρναν εύκολα την απόφαση να σκοτώνουν όσους αντιδρούσαν).
Τότε λοιπόν ο στρατός επενέβη δυναμικά: Κύκλωσαν τους επαναστάτες στον ιππόδρομο και τους σκότωσαν χωρίς οίκτο, όλους, κάπου 30.000 (περίπου έναν στους δέκα κατοίκους)!
(Την εικόνα την είδαμε στο iefimerida.gr)
Έτσι τελείωσε άδοξα η στάση του Νίκα. ( * )
( * ) Επειδή το σύνθημα που κυριαρχούσε ήταν το «Νίκα!» (σύνθημα με το οποίο συνήθιζαν να εμψυχώνουν τις ομάδες τους στον ιππόδρομο), γι’ αυτό η εξέγερση αυτή έμεινε στην ιστορία ως «Στάση του Νίκα».
(Την εικόνα την είδαμε στο eranistis.net)
Μετά την απάνθρωπη αυτή εξέλιξη, η κατάσταση στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας άλλαξε δραματικά.
Οι αγώνες στον Ιππόδρομο διακόπηκαν για αρκετά χρόνια και κάθε φωνή λαϊκής διαμαρτυρίας σώπασε.
Όποιες μικρές ελευθερίες απολάμβαναν οι άνθρωποι τα προηγούμενα χρόνια, καταργήθηκαν, και στην αυτοκρατορία καθιερώθηκε για πάντα η απόλυτη μοναρχία.
Ο Ιουστινιανός μάλιστα, για να ενισχύσει την εξουσία του προσπάθησε και πέρασε σιγά σιγά στους υπηκόους του την ιδέα πως κυβερνούσε την αυτοκρατορία κατ’ εντολήν του Θεού.