ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ)
ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821-1830)
Κεφ. 7: Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΝ ΤΡΙΤΟ ΧΡΟΝΟ
Β΄ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ (1823)
Το 1823 δεν συνέβησαν πολλά στρατιωτικά γεγονότα. Υπήρξαν εξελίξεις, αντίθετα, σε πολιτικό επίπεδο. Οι Έλληνες είχαν αρχίσει να χωρίζονται σε αντίπαλες παρατάξεις και να έρχονται σε προστριβές μεταξύ τους. Οι μεταξύ τους αντιθέσεις μεγάλωναν ημέρα με την ημέρα.
Από το ένα μέρος ήταν οι οπλαρχηγοί και οι κλεφταρματολοί, που είχαν κερδίσει την υποστήριξη και την αγάπη του κόσμου με τα κατορθώματα και την γενναιότητά τους.
Από το άλλο βρίσκονταν οι άνθρωποι που κατείχαν μέχρι τότε την εξουσία ανάμεσα στους ραγιάδες, οι προεστοί και οι κοτζαμπάσηδες, αλλά και οι Φαναριώτες, και οι οποίοι δεν ήθελαν με κανέναν τρόπο να την χάσουν μέσα από μια επανάσταση.
Αυτή η κατάσταση είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορούν οι Έλληνες να εκμεταλλευτούν την δύσκολη φάση που περνούσε το οθωμανικό κράτος, που προσπαθούσε να αντιμετωπίσει, από την μία τους πασάδες των επαρχιών που για διάφορους λόγους έρχονταν σε συγκρούσεις μεταξύ τους, από την άλλη τους γενίτσαρους σε διάφορα μέρη της αυτοκρατορίας, που εξεγείρονταν.
Από το ένα μέρος ήταν οι οπλαρχηγοί και οι κλεφταρματολοί, που είχαν κερδίσει την υποστήριξη και την αγάπη του κόσμου με τα κατορθώματα και την γενναιότητά τους.
Από το άλλο βρίσκονταν οι άνθρωποι που κατείχαν μέχρι τότε την εξουσία ανάμεσα στους ραγιάδες, οι προεστοί και οι κοτζαμπάσηδες, αλλά και οι Φαναριώτες, και οι οποίοι δεν ήθελαν με κανέναν τρόπο να την χάσουν μέσα από μια επανάσταση.
Αυτή η κατάσταση είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορούν οι Έλληνες να εκμεταλλευτούν την δύσκολη φάση που περνούσε το οθωμανικό κράτος, που προσπαθούσε να αντιμετωπίσει, από την μία τους πασάδες των επαρχιών που για διάφορους λόγους έρχονταν σε συγκρούσεις μεταξύ τους, από την άλλη τους γενίτσαρους σε διάφορα μέρη της αυτοκρατορίας, που εξεγείρονταν.
Οι διαμάχες ανάμεσα στους οπλαρχηγούς και τους προκρίτους για τον έλεγχο της εξουσίας οδήγησαν στο να δημιουργηθούν τρεις παρατάξεις:
- Των Φιλικών, που αποτελούνταν από δημοκρατικούς με επικεφαλής τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τον Δημήτριο Υψηλάντη,
- Των κοτζαμπάσηδων του Μοριά και, τέλος,
- Των Υδραίων καραβοκύρηδων οι οποίοι συνεργάζονταν και με τους Ρουμελιώτες οπλαρχηγούς.
Επειδή οι αντιθέσεις μεταξύ των Ελλήνων συνεχίζονταν, αποφασίστηκε να γίνει μία δεύτερη Εθνοσυνέλευση.
Όμως, ακόμη και το μέρος στο οποίο θα πραγματοποιούνταν αυτή έγινε αντικείμενο διχόνοιας:
Οι οπλαρχηγοί, και κυρίως ο Κολοκοτρώνης, ήθελαν να γίνει στο Ναύπλιο. Οι πρόκριτοι και οι Φαναριώτες, ήθελαν να γίνει στο Άστρος Κυνουρίας.
Τελικά υπερίσχυσε η γνώμη των προκρίτων και των Φαναριωτών.
Η Εθνοσυνέλευση πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 1823.
Σε αυτήν κυριάρχησαν οι ομάδες των κοτζαμπάσηδων και των Υδραίων καραβοκύρηδων, με αποτέλεσμα ο Κολοκοτρώνης και οι άλλοι οπλαρχηγοί να παρακολουθούν τις εργασίες της από μακριά.
Η Β΄ Εθνοσυνέλευση:
- Κατάργησε τις τοπικές κυβερνήσεις (Πελοποννησιακή Γερουσία, κλπ.).
- Ψήφισε νέο Σύνταγμα.
- Ψήφισε διάφορες προοδευτικές αποφάσεις, όπως η κατάργηση της δουλείας (που στην Ευρώπη και την Αμερική ήταν νόμιμη εκείνη την εποχή) και η ελευθερία του τύπου.
- Κατάργησε την θέση του αρχιστράτηγου (στην πραγματικότητα για να περιορίσει την δύναμη του Κολοκοτρώνη).
Στην διάρκεια της Εθνοσυνέλευσης ιδρύθηκαν τρία κόμματα, που κυριάρχησαν στην πολιτική ζωή της χώρας για πολλά χρόνια:
• Το ρωσικό κόμμα, που το υποστήριζαν ο Κολοκοτρώνης και οι οπλαρχηγοί της Πελοποννήσου,
• Το γαλλικό κόμμα, που το υποστήριζαν ο Ιωάννης Κωλέττης και οι Ρουμελιώτες οπλαρχηγοί, και
• Το Αγγλικό κόμμα, που το υποστήριζαν ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και οι Υδραίοι καραβοκύρηδες.
Τα ονόματα των κομμάτων είχαν βγει, ανάλογα με το ποια χώρα πίστευαν οι οπαδοί τους πως θα βοηθούσε περισσότερο τον ελληνικό αγώνα.
Η Εθνοσυνέλευση δεν κατόρθωσε να λύσει τα προβλήματα, γι' αυτό οι επαναστατημένοι Έλληνες βγήκαν από την Β΄ Εθνοσυνέλευση περισσότερο διχασμένοι απ' όσο ήταν όταν ξεκινούσαν οι εργασίες της.
Οι αντιθέσεις δεν άργησαν να φανούν στα πεδία των μαχών.
Το καλοκαίρι του 1823 ο σουλτάνος, συνεχίζοντας τις προσπάθειές του να καταλάβει το Μεσολόγγι, έστειλε εναντίον των κατοίκων του τον Μουσταφά Πασά με τον στρατό του.
Η ελληνική κυβέρνηση, για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, διόρισε στρατηγό τον Σουλιώτη οπλαρχηγό Μάρκο Μπότσαρη. Το γεγονός αυτό δυσαρέστησε τους άλλους οπλαρχηγούς.
Ο Μπότσαρης τους κάλεσε για να τους συμφιλιώσει και να τους ηρεμήσει.
Για να τους αποδείξει τις ειλικρινείς του προθέσεις, έσκισε μπροστά τους το δίπλωμα διορισμού του, πήρε μαζί του τους λίγους Σουλιώτες και κίνησε να αντιμετωπίσει τον στρατό τού Μουσταφά.
Στην μάχη στο Κεφαλόβρυσο (8 Αυγούστου 1823), με τα γιουρούσια που έκαναν, οι Έλληνες εξόντωσαν εκατοντάδες Οθωμανούς στρατιώτες. Ο Μπότσαρης όμως σκοτώθηκε και η πατρίδα έχασε έναν γενναίο πατριώτη.
Ludovico Lipparini: Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη (Βικιπαίδεια)
Γενικά, τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης οι Έλληνες δρούσαν χωρίς οργανωμένο σχέδιο. Είχαν πολλούς αρχηγούς, οι οποίοι δεν κατάφερναν πάντα να συνεννοηθούν, και οι αντιθέσεις ανάμεσα στους οπλαρχηγούς και τους προκρίτους μεγάλωναν, ώσπου οδήγησαν σε έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο που οδήγησε τον Αγώνα στα πρόθυρα της καταστροφής.
Πηγές:
Για την δημιουργία της ανάρτησης, εκτός από τις ήδη αναφερθείσες πηγές και το σχολικό βιβλίο Ιστορίας ΣΤ΄, βοήθησαν –χωρίς να ερωτηθούν...– οι ιστότοποι:
Τελευταίο κουδούνι, Αντιμάθημα, καθώς και το παλαιό βιβλίο Ιστορίας ΣΤ΄, Κεφ. 22 & 23 (ΟΕΔΒ 2009)
Κατεβάστε το μάθημα (σε μορφή pdf) στον υπολογιστή σας. ΚΛΙΚ ΕΔΩ!
Γενικά, τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης οι Έλληνες δρούσαν χωρίς οργανωμένο σχέδιο. Είχαν πολλούς αρχηγούς, οι οποίοι δεν κατάφερναν πάντα να συνεννοηθούν, και οι αντιθέσεις ανάμεσα στους οπλαρχηγούς και τους προκρίτους μεγάλωναν, ώσπου οδήγησαν σε έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο που οδήγησε τον Αγώνα στα πρόθυρα της καταστροφής.
Πηγές:
Για την δημιουργία της ανάρτησης, εκτός από τις ήδη αναφερθείσες πηγές και το σχολικό βιβλίο Ιστορίας ΣΤ΄, βοήθησαν –χωρίς να ερωτηθούν...– οι ιστότοποι:
Τελευταίο κουδούνι, Αντιμάθημα, καθώς και το παλαιό βιβλίο Ιστορίας ΣΤ΄, Κεφ. 22 & 23 (ΟΕΔΒ 2009)
Κατεβάστε το μάθημα (σε μορφή pdf) στον υπολογιστή σας. ΚΛΙΚ ΕΔΩ!