ΣΤ΄ ΤΑΞΗ - ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ Α΄: Η Γη ως Ουράνιο Σώμα
Κεφ. 4: Ο άξονας και η περιστροφή της Γης - Ημέρα και Νύχτα
( ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Από τον Δεκέμβριο του 2020, για λόγους ασφαλείας οι browsers έχουν σταματήσει να υποστηρίζουν εφαρμογές τύπου flash [είναι αυτές που έχουν επέκταση ".swf"].
Όσες τέτοιες εφαρμογές όμως υπάρχουν σε αυτό το site, είναι εκπαιδευτικού περιεχομένου και απολύτως ασφαλείς.
Για να μπορείτε λοιπόν να βλέπετε τις εφαρμογές flash που υπάρχουν σ' αυτή την σελίδα (αλλά και στο site μας γενικά) πρέπει να τις αποθηκεύετε στον υπολογιστή σας και να τις βλέπετε μέσα από κάποιο δικό σας τρόπο αναπαραγωγής τέτοιων εφαρμογών.
Αν δεν έχετε κάτι δικό σας, μπορείτε να χρησιμοποιείτε το αρχείο της Adobe: flashplayer_32_sa_debug.exe (κλικ στο όνομα του αρχείου για να το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας).
Είναι αρχείο που δεν θέλει εγκατάσταση. Απλώς το κατεβάζετε στον υπολογιστή σας και το αποθηκεύετε.
Όταν θέλετε να αναπαραγάγετε μια εφαρμογή flash:
Ανοίγετε το αρχείο flashplayer_32_sa_debug.exe και με drag and drop και “σέρνετε” μέσα την εφαρμογή flash.
Όσοι έχετε άλλα λειτουργικά συστήματα, μπείτε στην ιστοσελίδα της ADOBE, επιλέξτε το λειτουργικό σας και κάντε κλικ εκεί που λέει (στο πάνω μέρος): "Download the Flash Player projector content debugger". )
Η Γη είναι σχεδόν σφαιρική.
Καθώς περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, δεν φωτίζεται ολόκληρη την ίδια ώρα. Φωτίζεται μόνο η μισή, δηλαδή το μέρος που βρίσκεται απέναντι από τον Ήλιο.
Το μέρος αυτό έχει ημέρα. Το άλλο μισό μέρος, που δεν φωτίζεται, έχει νύχτα.
Δείτε το διαδραστικά.
Περιστρέψτε την Γη και δείτε τις εναλλαγές ημέρας - νύχτας:
Η διάρκεια της ημέρας και της νύχτας δεν είναι σε όλους τους τόπους της Γης η ίδια κάθε στιγμή. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, σε άλλους τόπους η ημέρα είναι μεγαλύτερη και σε άλλους μικρότερη.
Αλλά ούτε και στον ίδιο τόπο η ημέρα και η νύχτα έχουν όλο τον χρόνο την ίδια διάρκεια (εκτός από τον ισημερινό, όπου είναι σχεδόν ίσες χρονικά όλο τον χρόνο).
Αιτία του φαινομένου αυτού είναι η μικρή κλίση που έχει ο νοητός άξονας της Γης, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα:
Δείτε το διαδραστικά εδώ.
Περιστρέψτε την Γη, για να δείτε πώς μεταβάλλεται η ώρα (και ο φωτισμός ενός τόπου) κάθε στιγμή:
Πώς επιδρά η κλίση του άξονα της Γης στους πόλους;
Γιατί έχουν 6 μήνες μέρα και έξι μήνες νύχτα;
Ποια σημεία ακριβώς έχουν αυτές τις συνθήκες;
Δείτε τα, διαδραστικά:
(εφαρμογή flash)
Και πώς γίνεται στην πράξη αυτό; Πώς φαίνεται να κινείται ο ήλιος στους πόλους;
Μια καλοκαιρνή ημέρα σε μια αρκτική περιοχή. Ο Ήλιος δεν ανεβαίνει πιο πολύ στον ορίζοντα:
Μια καλοκαιρνή νύχτα σε μια αρκτική περιοχή. ΟΉλιος δεν πέφτει κάτω από τον ορίζοντα:
Αντίθετα, στην χειμωνιάτικη ημέρα ο Ήλιος ίσα που ανεβαίνει πάνω από τον ορίζοντα και χαρίζει ένα πολύ ασθενικό φως. (Αν η περιοχή βρίσκεται πολύ κοντά στον βόρειο πόλο, ο ήλιος δεν ανεβαίνει καθόλου πάνω από τον ορίζοντα.)
Στην χειμωνιάτικη νύχτα, ο Ήλιος δεν εμφανίζεται καν. Επικρατεί βαθύ σκοτάδι:
Δείτε ένα βίντεο από τον Βόρειο και ένα βίντεο από τον Νότιο πόλο
(σε γρήγορη κίνηση, για να καταλάβετε τι σημαίνει όταν λέμε πως δεν δύει καθόλου ο ήλιος.
Βόρειος πόλος (τέλη Ιουνίου):
Ο Ήλιος δεν πέφτει καθόλου κάτω από τον ορίζοντα. Τα μεσάνυχτα βρίσκεται απλώς στο χαμηλότερο σημείο του ορίζοντα, αλλά πάνω από αυτόν, με αποτέλεσμα να νιώθουμε το τοπίο γύρω μας σαν πολύ πρωί ή σαν απόγευμα.
(youtu.be/ndlQNicOeso)
Νότιος πόλος (Ανταρκτική - τέλη Δεκεμβρίου)
Το ίδιο συμβαίνει και στην Ανταρκτική μόνο που, επειδή αυτή βρίσκεται στον νότιο πόλο, το καλοκαίρι εκεί είναι τον δικό μας χειιμώνα.
Απολαύστε ένα 24ωρο (σε time lapse) της πορείας του Ήλιου στην καλοκαιρινή Ανταρκτική (καλά, μην φανταστείτε, η θερμοκρασία δεν ανεβαίνει πάνω από τους 0° C)...
Απολαύστε ένα 24ωρο (σε time lapse) της πορείας του Ήλιου στην καλοκαιρινή Ανταρκτική (καλά, μην φανταστείτε, η θερμοκρασία δεν ανεβαίνει πάνω από τους 0° C)...
(https://youtu.be/Zc-WlTaG7WY)
Η ημέρα και η νύχτα στον αρκτικό χειμώνα
Αντίθετα με το καλοκαίρι, τον χειμώνα στις αρκτικές περιοχές ξημερώνει ελάχιστα, και για πολύ λίγο, ή και καθόλου.
Όσο πιο κοντά στους πόλους είναι μια περιοχή, τόσο μικρότερης διάρκειας ημέρα έχει.
Όσο πιο κοντά στους πόλους είναι μια περιοχή, τόσο μικρότερης διάρκειας ημέρα έχει.
(youtu.be/_0h1RWNSszU)
Δείτε ποια μέρη έχουν μέρα και ποια νύχτα, αυτή την στιγμή
Και ποια είναι καλύτερη; Η μέρα ή η νύχτα;
(youtu.be/dJz_noKP-Bw)
Ας θυμηθούμε την μυθολογία...
Δείτε την μυθολογική εξήγηση της δημιουργίας της ημέρας και της νύχτας,αλλά και της δημιουργίας των ερήμων, αλλά και των χιονιών στα βουνά!
(Πηγή: youtu.be/hk5b9_VvOPA)
Ας διαβάσουμε και δυο παραμυθάκια
για την Ημέρα και την Νύχτα...
(από την Βασιλεία και την Κωνσταντία)
ΚΛΙΚ στην εικόνα:
ΚΛΙΚ στην εικόνα:
(Πηγή εικόνας: youtu.be/pjlgy6yQruI)